Honing uit Estland – in gesprek met Imker Jaan

Honing uit Estland - een lekkernij! Ben je wel eens in Estland geweest? Collega André van de Werkbij was er in de zomer van 2024 een aantal dagen, op bezoek bij imker Jaan. Hij genoot van de ongerepte natuur, de uitgestrekte bossen en prachtige meren. De natuur in Zuid-Estland is heel divers: er zijn ook uitgebreide moerasgebieden met hier en daar heidevelden. In deze prachtige natuur staan de bijenvolken van imker Jaan.

Imker Jaan 

Het imkervak - jong geleerd, oud gedaan

Jaan (45) is getrouwd met Lisa. Samen hebben ze 4 kinderen. Jaan is al imker vanaf zijn 12e. Hij groeide op in een groot gezin met 10 broers en zussen, op een boerderij. “Mijn grootvader overleed en liet een paar bijenvolken achter op onze boerderij. Toen raakte ik geïnteresseerd en begon die volken te bestuderen. Ik oogstte de honing en verkocht die zelf. Want ik had geld nodig om kleren te kopen waarin ik naar school kon. Na de Middelbare school ging ik Milieutechnologie studeren aan de Universiteit van Tartu, de grootste en oudste universiteit van Estland. Daarna werkte ik in het buitenland als geoloog en onderzoeker.”

 

Collega André op bezoek in Estland in 2024

Bijenteelt: 'Je raakt nooit uitgeleerd'

“Op dit moment heb ik ongeveer 1.000 volken, maar ik ga ze deels samenvoegen en de oude koninginnen verwijderen. We voegen de kleinere volken samen zodat ze groter en sterker zijn tijdens de winter. In de lente heb ik ongeveer 800 bijenvolken. Ik heb goede bijen van het Buckfast-ras, die productief en kalm zijn. Ze produceren honing en verzamelen stuifmeel. Inmiddels ben ik al 30 jaar imker. Tien jaar geleden behaalde ik het hoogste certificaat in de bijenteelt. Maar in de bijenteelt raak je nooit uitgeleerd, elk jaar is weer nieuw voor me! Ik zoek altijd naar nieuwe en betere methoden om te imkeren.
's Zomers werken we veel buiten, ’s winters verpakken we de honing, maken imkergereedschap in orde, smelten was, enzovoort. Ik houd van de winter omdat ik dan meer tijd met mijn vrouw en familie kan doorbrengen.” Zijn vrouw en kinderen helpen hem ’s zomers mee, en Jaan heeft ook een paar mensen in dienst.

Jaan met dochter aan het werk bij de bijen

Bloemenhoning uit Estland bekijken

Klimaat en natuur in Estland

“Estland is een noordelijk land, qua breedtegraad op dezelfde hoogte als Alaska, maar het heeft mildere winters. Het is ongeveer 6 maanden echt koud (onder het vriespunt). Ik geniet van de vrijheid van het runnen van mijn eigen bedrijf, hoewel het vaak zwaar is, vooral in de zomer. Tegelijkertijd werk ik heel graag in de natuur. Mijn bedrijf is gevestigd in Zuid-Estland, nabij het Võrtsjärv-meer, een van de grootste meren van Europa. De bijenvolken staan op verschillende plekken, telkens 2 tot 3 kilometer van elkaar. Meer dan 50% van Estland bestaat uit bossen.” Jaan heeft alle 40 standplaatsen van de bijen een naam gegeven. De standplaats in de buurt van het zomerverblijf van de president heet bijvoorbeeld De President. Een aantal standplaatsen zijn met stroomdraad afgerasterd, om ervoor te zorgen dat beren ze niet kunnen bereiken. Zo blijft de honing uit Estland veilig in de kast.

Heerlijke honing uit Estland

Uit Estland komt veel bloemenhoning. (polyflorale honing) want de natuur is heel divers. Er bloeien veel verschillende planten tegelijk waarvan de bijen nectar halen. Er komt meer honing uit Estland:  Jaan heeft ook voorjaarshoning, lindehoning, boekweithoning en paardenbloemhoning. “In de herfst is het mogelijk om heidehoning te produceren,” vertelt Jaan. “In sommige delen van Estland zijn grote veengebieden waar de heide bloeit. Afgelopen voorjaar was ik voor het eerst in Nederland. Ik bezocht het 50-jarig jubileum van De Werkbij in 2024. Het was een heel interessante en productieve reis. Tegenwoordig verkoop ik mijn honing ook aan Imkerij De Werkbij.”

Wonen in Estland: hoe is dat?

"Estlanders zijn een oud volk in Europa. Onze taal is heel oud en we leven al 5.000 jaar aan de Oostzee. Estlanders zijn vrij introvert en hebben een rustige aard, behalve wanneer ze alcohol hebben gedronken. Estlanders behoren tot de langste mensen ter wereld, net als de Nederlanders. We zijn trots op ons uitstekende onderwijssysteem, de kinderen worden erg goed opgeleid. Estlander zijn is goed, hoewel we een moeilijke geschiedenis hebben. In de vorige eeuw was hier 50 jaar socialisme en Russische onderdrukking. Naar die tijd willen we nooit meer terug."

Honing uit Estland - verkrijgbaar  in 250/450 gram, 4kg en 15 kg

Hoe kijk je naar de toekomst?

"Als de Estse Republiek en de EU minder wetten en regels zouden maken, zou het leven in Estland heel goed zijn. Het is  voor ons belangrijk dat de EU ons beter beschermt tegen oneerlijke Chinese concurrentie. Het is bijvoorbeeld bekend dat de meeste Chinese honing nep is, en dat brengt imkers in een moeilijke situatie. Het is voor mij absurd dat de overheid subsidies verstrekt aan imkers terwijl ze nep Chinese honing op de markt toelaat. Dat moet snel veranderen.
In mijn persoonlijke leven ben ik erg betrokken bij mijn vrouw en kinderen. Ik probeer mijn kinderen zoveel mogelijk te helpen. Ik ben christen en geniet elke dag van mijn leven, hopend om op een dag Jezus Christus te ontmoeten."

rauwe honing van Imkerij de Werkbij   Terug naar het overzicht

 

De bijenvolken van Jaan in Zuid-Estland