Bijenhouden is een vak. Een imker heeft een goede opleiding nodig, en kan het beste eerst met een ervaren imker samenwerken, om het in de praktijk goed te leren. Dat geldt in Nederland maar ook in een land als Sri Lanka. Omdat de natuur en het klimaat in Sri Lanka heel anders is dan in Nederland, hebben Srilankese imkers hun eigen uitdagingen. Egbert Hendriks van Sampath Foundation gaat hierover in gesprek met Kees Verrips van Imkerij de Werkbij.

Egbert: “Het eerste dat een imker leert is zijn angst voor bijen te overwinnen.”

Sri Lanka imkeren

Honingbij en het klimaat

Is het je wel eens opgevallen dat honingbijen in Nederland niet in de winter vliegen? In het vroege voorjaar, vanaf februari, zie je ze vliegen op de warme momenten van de dag. De honingbijen bezoeken dan wilgen en krokussen die in bloei staan. In de loop van het jaar komen er in Nederland veel meer bloemen op en gaan de bijen honing produceren: een nieuwe voedselvoorraad voor de komende winter.

Ook in Sri Lanka hebben de bijen zo hun gewoontes. Egbert Hendrik van Sampath: “Bijen gaan niet op zoek naar nectar als het regent. Dat betekent in Sri Lanka dat de bijen tijdens het regenseizoen niet uitvliegen. Maar ook in de droge periode, tussen mei en oktober, hebben bijen het zwaar. Het is dan zo droog dat er geen bloemen zijn, en er geen nectar gevonden wordt de door bij.” Bijenvolken maken honing in de 6 tot 8 weken na de regenperiode, als er voldoende drachtplanten zijn. De imker in Sri Lanka moet de bijen dus goed bijvoeren om ervoor te zorgen dat het volk niet uitsterft van de honger.

Wat doet Sampath? 

Zwermen vangen

In Nederland leven geen honingbijen in het wild, hier worden honingbijen door imkers gehouden. Je kunt wel zo af en toe een zwerm zien neerstrijken. Vaak wordt dan een imker gebeld die de zwerm komt halen, omdat de natuur te weinig plekken biedt om een volk te huisvesten. In Sri Lanka zijn juist veel wilde bijenvolken. Zij leven in gaten in de grond, in holtes van bomen, of in grotten. Daarom leert een Srilankese boer die tot imker wordt omgeschoold ook meteen hoe hij een zwerm kan vangen.

Sri Lanka imker

De woning van de honingbij

In Nederland worden honingbijen gehouden in een korf of een kast met ramen, die door de bijen worden gevuld met broed en met honing. In Sri Lanka wordt (zonder opleiding tot imker) een bijenvolk traditioneel gehouden in een aarden pot. Als die gevuld is met honing slaat de imker de pot kapot om te oogsten. Het volk heeft dan geen huis meer en vliegt weg. Tijdens de imkercursus leren boeren om bijen te houden in kasten zodat het volk op haar plek blijft en de imker vaker kan oogsten. Daarnaast kan er uit een kast wel 12 kilo honing geoogst worden, in plaats van 2 uit een aarden pot!

honing Sri Lanka

Lokale verkoop van honing

De imker in Sri Lanka verkoopt zijn honing het liefst lokaal, want dat levert meer op dan export. Egbert licht toe: “Over de hele wereld is er een tekort aan honing. Export levert maar 2 euro per kilo op en lokaal krijgt de boer een veel betere prijs. Een imker kan met zijn honing zijn inkomen als boer verdubbelen!” De grote concurrent is nephoning gemaakt van een suikeroplossing. Die is natuurlijk veel goedkoper maar ook veel lager in voedingswaarden. Dat verschil wordt nu opgemerkt.

honing Werkbij

Kees: “De Werkbij verkoopt 10 soorten honing die ‘monofloraal’ zijn.

Kees geeft aan dat De Werkbij diverse honingsoorten verkoopt die 'monofloraal' zijn. Dat betekent dat het volk nectar heeft gevonden in een groter veld met dezelfde bloem. Denk maar aan fruithoning, die verzameld wordt bij een teler. Of aan heidehoning, de mooiste en gezondste honing die er is. ” In Sri Lanka wordt gemengde bloemenhoning gemaakt. Er is te weinig bloeiende vegetatie om honing te maken van één soort plant.

Werkbij en Sampath in gesprek 

Natuurlijke kringloop

Al met al dus een hoop overeenkomsten in de basis, met uiteenlopende verschillen in het proces van imkeren tussen Nederland en Sri Lanka. Mooie kansen voor onze samenwerking waarin we het houden van bijen aan alle kanten willen optimaliseren.

In de natuur zijn we afhankelijk van elkaar: mensen, dieren, planten, alles in ons ecosysteem. De imker zorgt voor bijen, de bijen zorgen voor bestuiving van planten die vrucht kunnen dragen en produceren honing. Van de oogst en van de honing kan de imker eten én zichzelf en zijn gezin van inkomen voorzien. We kunnen veel leren van de harmonie in het bijenvolk: laten we ook zo met de natuur en elkaar samenleven!

De missie van de Werkbij   Terug naar het overzicht

Geschreven door:

Aukelien Wierenga

Deel dit artikel